طرح خاورمیانه بزرگ
تفرقه بیانداز و حکومت کن و یا جدا کن و غالب شو، این عبارت همواره در تاریخ بشر با نام لشکرکشان و جنگ طلبان بزرگ و قدرت های استعماری سلطه گر و انحصار طلب معادل بوده است. با نگاهی به تاریخ جهان می بینیم که همواره طبقه حاکم بر جهان این دستور کار مهم را […]
تفرقه بیانداز
و حکومت کن و یا جدا کن و غالب شو، این عبارت همواره در تاریخ بشر با نام لشکرکشان
و جنگ طلبان بزرگ و قدرت های استعماری سلطه گر و انحصار طلب معادل بوده است. با
نگاهی به تاریخ جهان می بینیم که همواره طبقه حاکم بر جهان این دستور کار مهم را
مد نظر داشته و از طریق جداسازی و تجزیه سرزمین ها و قدرت ها به راحتی به فتح و
غلبه بر آنان دست یافته اند. این طبقه در طول تاریخ در کشورهای مختلفی این نسخه را
با موفقیت آزموده و هر بار با کوله باری از تجربه های بیشتر بر شدت و وسعت اجرای
این حکم استعماری افزوده اند.
پس از
یازده سپتامبر ۲۰۰۱ آمریکا با
استفاده از فرصت به دست آمده و با این پیش فرض که دارای رسالت تاریخی برای برخورد
با تهدیدهای جهانی است، سیاستی یک سونگر و قدرت محور در پیش گرفت با توجه به
اهمیت و بیلان نفت و گاز در انرژی جهانی و با توجه به این واقعیت که آمریکا با
دارا بودن ۲ درصد ذخائر نفت جهان حدود ۲۵ درصد نفت جهان را در مصرف میکند،
انگیزه لازم را برای این کشور به منظور تامین امنیت منابع نفت و گاز و مسیرهای
انتقال آنها فراهم کرد، تا علاوه بر تامین نیازهای انرژی خود از طریق حضور و ایفای
نقش موثر در امنیت منابع نفت و گاز و مسیرهای انتقال آن، رقبای خود را نیز کنترل
کند. اهمیت منابع نفت و گاز خاورمیانه و خزر، که حدود ۶۴ درصد ذخایر انرژی جهان را
در بر میگیرد، موجب شده است تا آمریکا برای ایجاد بسترهای سیاسی، اقتصادی و
فرهنگی هم سو با منافع خود در منطقه خاورمیانه با هدف تثبیت هژمونی جهانی خود، طرح
خاورمیانه بزرگ را مطرح سازد.
طرح خاورمیانه بزرگ در سال ۲۰۰۳ توسط کارگزاران سیاست خارجی
و امنیتی آمریکا ارائه شد در طرح جدید آمریکا، کشور های عربی به عنوان هسته مرکزی
و کشور های ایران،افغانستان،پاکستان و اسرائیل به عنوان ممالک حاشیه ایی در
ژئوپلتیک امنیتی خاورمیانه مدنظر هستند.
هرگاه چنین رهیافتی اراِئه میشود ،قالب های تئوریک و تحلیلی
آن به وسیله استراتژیست های امنیتی ملی مورد ارزیابی تحلیلی قرار میگیرد و طرح
خاورمیانه بزرگ در سال ۲۰۰۳تا ۲۰۰۷ یکی از موضوعات اصلی امنیت ملی امریکا است
این طرح که از سوی کارشناسان دولتی در آمریکا مورد تایید
قرار گرفت به عنوان زیرساخت رفتار سیاسی و امنیتی ایالات متحده در سال های بعد از
اشغال عراق تلقی شد.طرح خاورمیانه بزرگ تاکید داشت که باید زمینه لازم را برای
تغییر در اولویت سیاسی و هنجاری کشور های مختلف خاورمیانه فراهم گردد.
این طرح یکی از اهداف آمریکا برای گسترش مداخلات در کشور
منطقه است که موضوع فرایند آن دموکراتیک
کردن کشورهای خاورمیانه است که سبب گشترش و نفوذ بازیگران بین الملل در این منطقه
است که باعث به وجود امدن مشکلات امنیتی بیشتری برای شهروندان خاورمیانه به وجود
می آید.
هدف اصلی ایالات متحده از طرح خاورمیانه امریکا این است که
بتواند منابع اسانی،اقتصادی ،ساختاری خاورمیانه را تحت کنترل و سلطه خویش در آورد
و از طرفی این ژئوپلتیک و ذخایر استراتژیک این منطقه داری اهمیت ویژه
برای امریکا داراست
آمریکایی ها تلاس کردند تا زمینه های لازم را فراهم آورند
که به تغییر زیرساخت های فرهنگی اجتماعی و هنجاری
منجر شود که این خود موجب پیگیری هژمونیگرایی آمریکا و تسلط رژیم غاصب
اسرائیل در خاورمیانه خواهد بود
رضا قلعه نوی
تحریریه نشریه هم شاگردی
اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاهتان را بنویسید